Financiële opvoeding van kinderen: nuttig of noodzakelijk?

Nederlandse kinderen scoren slechter dan Europese leeftijdgenoten als het gaat om financiële kennis. In deze kwestie van geld bespreken we een onderzoek dat Regiobank heeft laten uitvoeren over dit onderwerp en wat het belang is van een financiële opvoeding van kinderen

Te weinig tijd
Uit een recent onderzoek, uitgevoerd in opdracht van RegioBank, blijkt dat ouders (te) weinig tijd besteden aan het (uit)lenen en uitgeven van geld. Het onderzoek werd uitgevoerd onder 1.300 Nederlandse respondenten uit twaalf provincies. Zij werden gevraagd hoe zij denken over zakgeld, de waarde van geld, het beheer van financiën en onzekerheden wat betreft de financiële opvoeding van hun kinderen.

75% van de ondervraagden gaf aan het wel met zijn kinderen te hebben over geld opzij leggen om te sparen, maar minder dan 63% bespreekt vervolgens het uitgeven van het geld. Slechts 58% praat met zijn kinderen over het uitlenen en lenen van geld. Het (uit)lenen en uitgeven van geld blijkt dus niet altijd mee te worden genomen in de opvoeding van de kinderen.

(Te) weinig financiële kennis bij kinderen
Het onderzoek werd in opdracht van RegioBank uitgevoerd onder ouders met kinderen in de leeftijd van 10 tot 13 jaar. Vooral in deze groep zijn er veel veranderingen en daarmee veel onzekerheden. Deze leeftijdsgroep gaat bijvoorbeeld voor het eerst naar de middelbare school. Ook hebben kinderen op deze leeftijd  diverse verleidingen om mee om te leren gaan. Denk aan het geld (uit)lenen om snoep en frisdrank te kopen. Vaak zijn ouders onzeker hoe zij hun kinderen moeten leren omgaan met geld.

Ook uit cijfers van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) over de financiële kennis van vijftienjarige Europeanen, blijkt dat Nederlandse kinderen slechter scoren dan hun buitenlandse leeftijdsgenoten. Volgens de OESO ontbreekt het de Nederlandse kinderen aan de juiste vaardigheden en educatie om goede beslissingen te kunnen nemen op het gebied van geldzaken. Uit onderzoek van RegioBank blijkt dat ruim een derde van de ouders het prettig zou vinden als de banken meehelpen bij de financiële educatie van hun kinderen.

(Educatieve) bankpakketten speciaal voor kinderen
Hierbij kan je bank je helpen. De meeste banken bieden educatieve bankpakketten voor kinderen, die ouders helpen bij het spelenderwijs financieel opvoeden en financieel zelfstandig maken van  hun kinderen. Kinderen leren daarmee zelf om te sparen, betalen en ze leren omgaan met een eigen pinpas, internetbankieren en mobiel bankieren.

Voor de kinderen is er meestal een jeugdpakket met een spaarrekening en vanaf een bepaalde leeftijd ook een betaalrekening. Met de spaarrekening oefenen de kinderen met sparen. Grote uitgaven moeten ze later ook plannen. Als je kind nu leert om geld opzij te zetten voor onverwachte uitgaven, hebben ze hier later voordeel aan.

RegioBank gaat nog iets verder in de ondersteuning van ouders bij de financiële opvoeding van hun kinderen.  Bij het jeugdpakket van RegioBank krijgen de kinderen zelf elk jaar op hun verjaardag post van de bank met daarin een klein cadeautje en informatie over bank- en geldzaken, dat is afgestemd op hun leeftijd. Ook ontvangen de ouders financiële tips, die met de kinderen doorgenomen kunnen worden. Zo’n jeugdpakket groeit met je kind mee. Naarmate ze ouder worden, kunnen de kinderen (uiteraard met toestemming van de ouders) steeds meer met de rekeningen. Uiteraard hou je als ouders vinger aan de pols, doordat je de rekeningen zelf ook kan inzien. Je kan natuurlijk ook met je kind afspreken dat ze tot een bepaalde leeftijd niet zelfstandig mogen Internetbankieren of pinnen, maar dat je dat samen doet.

Samenvatting:
Kinderen die al op jonge leeftijd leren hoe ze met geld om moeten gaan, komen later minder vaak in de financiële problemen. Bereid je kinderen dus goed voor op financiële zelfstandigheid.

De jeugdpakketten verschillen per bank. Informeer bij je bank hoe zij je kunnen helpen bij de financiële opvoeding van jouw kinderen. En vergelijk de jeugdpakketten van de verschillende banken. De ene bank gaat hier verder in dan de andere bank. Vergelijken loont zeker de moeite.

Joke Brink, adviseur bankzaken