Regeerakkoord en het effect op de woningmarkt en hypotheken

Het Kabinet Rutte 2 is min of meer rond. De afspraken die tussen VVD en PvdA zijn vastgelegd in het regeerakkoord liegen er niet om en zullen ons allemaal in de portemonnee raken. In onze rubriek zullen we de komende tijd verschillende van de ingrijpende maatregelen uit het regeerakkoord bespreken. In deze kwestie staan we stil bij de maatregelen met betrekking tot de woningmarkt en met name de hypotheken.

Woningmarkt
Door annuïtair aflossen als voorwaarde te stellen voor belastingaftrek bij nieuwe hypotheken en de overdrachtsbelasting structureel te verlagen, worden volgens Rutte en Samsom de eerste belangrijke stappen gezet om de woningmarkt weer in beweging te krijgen. Men verwacht hiermee een helder en houdbaar kader voor de koop- en de huurmarkt te bewerkstelligen. Op deze manier wordt er volgens de politici een einde gemaakt aan de onzekerheid. Inmiddels hebben verschillende instanties en beroepsorganisaties kanttekeningen geplaatst bij de voorstellen. Het is daarom nog maar de vraag of alle plannen ongewijzigd worden doorgevoerd en of de woningmarkt hierdoor echt van het slot afgaat.

Hypotheken
Wij denken dat de hypotheekplannen die door Rutte en Samsom zijn voorgesteld uiteindelijk ook door de Eerste Kamer zullen worden goedgekeurd. Voor de verkiezingen waren eigenlijk alleen de PPV en de VVD tegen de aanpassing van bestaande hypotheken. Nu de VVD ‘om’ is zal een politieke meerderheid ontstaan. Er wordt  min of meer bereikt wat de meeste andere politieke partijen ook al voor de verkiezingen wilden.

Hoe zien de hypotheekplannen eruit?
De hypotheekrenteaftrek blijft bestaan om de aanschaf van een eigen woning te stimuleren, maar wordt wel aangepast. Voor bestaande en nieuwe hypothecaire leningen wordt vanaf 2014 de maximale fiscale aftrek van nu 52% in de hoogste belastingschijf,  in stappen van een half procent per jaar, teruggebracht naar het tarief van de derde schijf.  De opbrengst wordt jaarlijks teruggesluisd naar de groep die door de maatregel geraakt wordt. Voor de helft door verlaging van het hoogste tarief in de inkomstenbelasting en voor de helft door de derde belastingschijf in de inkomstenbelasting op te rekken. Door verlaging van die belastingschijf van 42% naar 38% zal uiteindelijk een grote groep mensen met een hypotheek minder van de belasting terug krijgen.  Ze betalen over het loon echter ook minder belasting, waardoor het eindresultaat min of meer gelijk blijft, aldus PvdA en VVD. De problemen met restschulden worden gericht aangepakt. De rente betaald op restschulden kan tijdelijk (maximaal 5 jaar) en onder voorwaarden blijvend  van de belasting worden afgetrokken

Wij denken dat de voorgestelde maatregelen ten aanzien van de beperking van de renteaftrek voor iedereen behapbaar zullen zijn. Met name de hoogste inkomens worden in eerste instantie geconfronteerd met de beperkingen van de maximale aftrek. In 2014 daalt deze van de huidige 52% naar 51,5%, in 2015 naar 51%, enzovoorts enzovoorts. Hoewel onprettig, is deze afbouw overzienbaar.  Bovendien wordt diezelfde groep van hoge inkomens behoorlijk gecompenseerd door verlaging van de hoogste belastingschijf. Die wordt  per 2014 met 3% verlaagd. Het lijkt  er dus op dat Rutte en Samsom hier een houdbaar verhaal van hebben gemaakt.

Spaarhypotheek en bankspaarhypotheek
Het Belastingplan 2013 heeft grote gevolgen voor de vermogensopbouw via een spaarhypotheek of bankspaarhypotheek. Deze fiscaal vriendelijke vormen van hypotheekaflossing waren in de afgelopen jaren het meest populair. De aflosmogelijkheid via deze ‘kapitaalverzekering eigen woning (KEW)’ of ‘spaarrekening eigen woning (SEW)’ komt in 2013 voor nieuwe gevallen echter te vervallen. De vrijstelling voor fiscaal vriendelijke vermogensopbouw voor nieuwe gevallen wordt simpelweg uit de wetgeving geschrapt.

Voor bestaande gevallen geldt een overgangsrecht. Heeft u een KEW of SEW, dan kunt u deze gewoon voortzetten onder de huidige regelgeving. De enige beperking is dat het eindkapitaal bij een KEW of contractueel over te maken bedragen bij een SEW niet mag worden verhoogd.