Verbod op asbestdaken, het komt eraan!
Het is herhaaldelijk in het nieuws: de verplichting van een eigenaar van een opstal (woning of bedrijfspand) met een asbestdak om de asbesthoudende dakbedekking voor 2024 te verwijderen. Er komt binnenkort een wettelijk verbod. In deze kwestie behandelen wij de gevolgen hiervan.
Verplichting tot verwijdering
De asbestverwijderingsplicht geldt voor alle eigenaren van een opstal. Dus voor particulieren, bedrijven, onderwijsinstellingen, zorginstellingen, maar ook voor de overheid.
Onlangs is in de Tweede Kamer aangegeven dat het verbod strikt gehandhaafd zal worden. Daarom zijn kleine (wetstechnische) aanpassingen gedaan, zoals het opnemen van het verbod op asbestdaken in de Wet milieubeheer. Hierdoor is er een duidelijke wettelijke basis en is strikte handhaving mogelijk. Aangezien het verbod als doel heeft om mens en milieu te beschermen, wordt handhaving als belangrijk gezien. Daarom zijn er hoge boetes in het vooruitzicht gesteld. Wie na 2024 nog een asbestdak heeft, moet dit verwijderen. Gemeenten kunnen eigenaren met een boete (dwangsom) dwingen om het asbestdak te verwijderen.
De meeste asbestdaken liggen al tientallen jaren op gebouwen. Oude daken kunnen door de jaren heen aangetast zijn door weer en wind. Daardoor kunnen asbestvezels vrijkomen. Een verweerd asbestdak zorgt ervoor dat de asbestvezels in het milieu toenemen. Aangenomen wordt dat bijna alle asbestdaken in Nederland matig tot ernstig zijn verweerd. De reden dat de daken niet worden vervangen, is dat de verwering niet direct het dak aantast. Bovendien zijn vrijkomende vezels niet met het blote oog waar te nemen.
Is een asbestdak in een heel slechte toestand of verwaarloosd? Dan kan de gemeente nu al eisen om het dak te (laten) verwijderen. Zo’n dak mag niet tot 2024 blijven liggen.
Asbest in contact met buitenlucht
Het verbod geldt voor asbestdaken die in contact staan met de buitenlucht, zoals golfplaten en dakleien. Het verbod geldt niet voor asbesthoudend materiaal aan de binnenkant van gebouwen, zoals dakbeschot of isolatiemateriaal dat onder de dakbedekking zit. Het verbod gaat alleen om dakbedekking, dus niet om bijvoorbeeld boeidelen, dakgoten en gevelpanelen.
Vaak is het wel praktisch om ook asbesthoudend materiaal aan de binnenkant van gebouwen en aan boeidelen, dakgoten en gevelpanelen direct mee te nemen bij een sanering. Mocht er brand uitbreken, dan is de kans immers groot dat er asbest vrijkomt. De vraag is dan wie er voor de kosten voor het schoonmaken van de omgeving gaat opdraaien. Het antwoord daarop is eenvoudig: in beginsel ben jij dit als eigenaar, waarbij het nog maar de vraag is of de kosten gedekt zijn door je opstalverzekering.
Wie gaat er asbest verwijderen?
Eigenaren van asbestdaken zijn zelf verantwoordelijk voor de verwijdering van asbest. Een particulier mag maximaal 35 m2 asbestdak dat in goede toestand is, zelf verwijderen. Dit mag alleen in strikt omschreven gevallen. Je kan bij de gemeente informeren onder welke voorwaarden dit mag. Verwijdering van asbest moet altijd gemeld worden bij de gemeente. Als particulier mag je nooit zelf dakleien verwijderen. In de meeste gevallen moet een gespecialiseerd asbestverwijderingsbedrijf het asbestdak verwijderen.
Advies
Het advies van de overheid is om met andere eigenaren de handen ineen te slaan en een plan van aanpak te maken, om te komen tot sanering in de komende jaren. Dit betekent voor gemeenten, als eigenaar van veel schoolgebouwen en voor woningcorporaties en agrarische bedrijven, dat ze voorzieningen moeten gaan treffen. Maar ook particulieren moeten hier rekening terdege mee gaan houden.
Het terugplaatsen van een dak met zonnecollectoren kan mogelijk een voordeel opleveren. Er geldt een subsidieregeling voor de verwijdering van asbestdaken, waarvoor in 2016 € 15 miljoen beschikbaar was (subsidieplafond). Ook in 2017 kan subsidie worden aangevraagd. De subsidie is vrijwel zeker een druppel op de gloeiende plaat en zal daarom snel op zijn.
Samenvatting
Op 1 juli 2017 gaat het asbestverbod in waardoor eigenaren van gebouwen vanaf 2024 geen asbestdaken meer mogen hebben die in direct contact met de buitenlucht staan. Heb je een asbestdak, dan is het belangrijk om tijdig maatregelen te nemen.
